logo

Oddział Poznań

  • 1
  • 2
  • 3

Żukowski Tadeusz

Jezus Matka Apostoł

Ikona Chrystusa, Paryż 1907

 
ur. 9 XI 1955 w Gwardiejsku (Tapiawa; Litwa Pruska) k. Kaliningradu (Królewiec). Syn więźnia spod Workuty i Sybiraka (1945-1954). Absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; fil. polska, student indywidualny (dypl. z wyr.; nagroda ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 1980). Poeta, scenarzysta, reżyser filmów TV, krytyk literacki; producent filmowy.

Debiutował jako poeta w miesięczniku „Spojrzenia” (XII/1973, Szczecin); X-XII 1976 założyciel, wydawca, autor pisma „Jeden i „Karta. Gra o Poezję” (I-III 1977); 1978-1980 uczestnik spotkań SKS, słuchacz Latającego Uniwersytetu, kolporter m.in. „Biuletynu KOR”; drukował w piśmie „Zapis” (nr 16/X 1980; ps. Stanisław T. Dziczkaniec). W 1979 debiutował jako krytyk lit. w „Twórczości”. W l. 1978-1980 rec. wew. Wyd. „Ossolineum” we Wrocławiu. W l. 1980 – 1983 członek Zarządu Koła Młodych przy ZLP w Poznaniu.

X 1980-IX 1981 nauczyciel w Szkole Podstawowej w Bytyniu, gm. Kazimierz k/Poznania; XI-XII 1980 współzałożyciel NSZZ „S” w SP w Bytyniu; III 1981 dziennikarz Radia Strajkowego UAM podczas przygotowań do strajku generalnego; IV 1981 organizator w klubie Od Nowa w Poznaniu wydarzenia literackiego „Druga młodość Nowej Fali” (S. Barańczak, R. Krynicki, J. Kornhauser, T. Burek); X-XI 1981 współorganizator II Ogólnopolskiego Zjazdu Kół Młodych ZLP w Poznaniu; III-XII 1981 współtwórca (z B. Bakułą, R. Chojnackim, G. Dziamskim, R.K. Przybylskim) etatowego miesięcznika lit. „WERS”; przygotowany nr nie ukazał się w proteście red. przeciw stanowi woj.; jesienią 1981 uczestnik strajku studenckiego w Collegium Novum UAM;

W l. 1983-1985 publikował w „Bez debitu” (ps. Jerzy Jastrząb, Konstanty Żemojtel); oraz 1985-1990 w „Czasie Kultury” (ps. J. Jastrząb, K. Żemojtel, S. T. Dziczkaniec); 1989-1990 autor „Niepodległości” pisma Liberalno-Demokratycznej Partii Niepodległość”;

1981-1982 red. wyd. i miesięcznika „W Drodze”; 1982–1987 sufler, sekretarz literacki, asyst. reżysera, aktor w Teatrze Nowym w Poznaniu; V 1985 uczestnik ogólnopolskiego zjazdu opozycyjnych pisarzy w Poznaniu (wszyscy zatrzymani przez SB); X 1985 mówił swoje poezje podczas mszy św. w I rocznicę męczeńskiej śmierci ks. J. Popiełuszki w Parafii Św. Andrzeja Boboli w Szczecinie; VI 1987 zaproszony (z R. Krynickim) na spotkanie niezależnych artystów z Janem Pawłem II w Warszawie; wiosną 1989 delegat podziemnej „S” Wielkopolska na wznowiony Kongres Kultury Polskiej w Warszawie. Trzy razy zatrzymany: XII 1979, II/III 1983, V 1985.

1987–1988 spec. d/s. teatru w Ogólnopolskim Ośrodku Sztuki dla Dzieci i Młodzieży w Poznaniu; 1988–1990 st. spec. red. w Wyd. Inst. Zach. w Poznaniu; 1990–1991 kier. Biura Fundacji „Wolne Słowo” przy SDP w Poznaniu; 1991-1992 z-ca red. nacz. „Czasu Kultury”, 1991-1994 współprac. Radia Merkury i TVP O/Poznań; 1986-1996 red. „Czasu Kultury” i „Gazety Malarzy i Poetów”; 1994, startował w konkursie na dyrektora TVP O/Poznań („czarny koń” finału); 1995-1996 reż. scen. producent w firmie „Telenowa”; 1995-1996 st. wykład. PWSSP w Poznaniu; 1996-2000 własna firma producencka Studio „Skarabeusz” TV; 13 XII 2002-16 VI 2009 asyst. dyr., asyst. prasowy O/IPN w Poznaniu.

Od 1989 członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich; od 2001 członek PEN-Clubu; 2000-2008 członek Rady Muzeum Narodowego w Poznaniu; 2005-2011 członek Zarządu Głównego SPP w W-wie; w l. 1993-1996 i od 2005 r. wiceprezes Oddziału SPP w Poznaniu; 2006-2011 członek Rady Programowej Telewizji Lubuskiej; członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Autor 35 filmów dokumentalnych i artystycznych reportaży w/g własnych scenariuszy, dla TVP, m.in.: „Czesława Miłosza portret poznański” (1996), „Sofijówce zadziwić się i wyznać…” (1997), „Henryk Tomaszewski: w poszukiwaniu Eurydyki” (1999), „Słowik litewski” (1998, o K. Iłłakowiczównie). Autor 20. publikacji: książkowych, m.in.: „Księga listów” (1988), „Biały kamyk” (1998), „Intymna księga genesis” (2000), „Apokatastasis” (2003), „Pieczęć świetlista” (2005), „Królestwa wysokie” (2009). Przygotował w wersji elektronicznej tom „Kropla świata. Anamnesis” (2014-2015), za który otrzymał Złote Pióro. Medal Jana Kochanowskiego (Poznań – Radom 2016).

Nagrody: Nagroda Literacka Episkopatu Polski za „Listy metafizyczne” 1983; Nagroda Niezależnych im. 3 Maja 1984; Medal Młodej Sztuki 1989; Nagroda im. St. Piętaka 1992/1993, Nagroda Fundacji Kultury za film „Być u siebie” 1995; Nagroda im. Milczewskiego-Bruno (2000); Nagroda Marszałka Wielkopolski 2001, Nagroda Błękitnej Damy 2004; Nagroda im. Reinera Marii Rilkego 2005, „Złota Książka” Nagroda im. Wincentego Różańskiego 2013. Janicius; Nagroda im. Klemensa Janickiego (2015).

Po spotkaniu KMtttz

Po spotkaniu 24 listopada 2016 roku w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu od
lewej: Marszałek Senior Sejmu RP dr Kornel Morawiecki oraz poeci
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich: Teresa Tomsia i Tadeusz Żukowski